เลโก้ (Lego) ได้ชื่อว่าเป็น a little block of magic หรือ ตัวต่อจิ๋วมหัศจรรรย์ ที่สามารถนำมาต่อกันได้มากกว่า 950 ล้านแบบไม่ซ้ำกัน อีกตัวช่วยที่น่าจะช่วยให้การใช้ชีวิตแบบ social distancing ช่วงวิกฤติ โควิด-19 ไม่น่าเบื่อจนเกินไป

[Play it]

เลโก้ เป็นมากกว่าตัวต่อพลาสติกทรงอิฐและของเล่นสำหรับเด็ก ตัวต่อจิ๋วนี้เล่นได้ทุกเพศ ทุกวัย และช่วยเสริมสร้างจินตนาการไม่รู้จบ สมกับความหมายของแบรนด์ที่มาจากภาษาเดนมาร์ก 2 คำว่า leg godt แปลว่า Play well (เล่นดีๆ)

นักการศึกษาทั่วโลกต่างเห็นว่าการเล่นต่อ เลโก้ มีประโยชน์มากมายหลายด้าน เช่น เพิ่มทักษะด้านการแก้ปัญหา (problem solving skills) ในการหาตัวต่อชิ้นที่เหมาะสมกับรูปทรงที่ต้องการผ่านกระบวนการลองผิดลองถูก นอกจากนี้ยังส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์เชิงผสม (combinational creativity) โดยการลองผสมสิ่งต่างๆที่มีอยู่แล้วเข้าด้วยกันที่เหมือนจะเป็นไปไม่ได้ให้เป็นได้รวมไปถึงต่อยอดเป็นความคิดสร้างสรรค์เชิงค้นพบ (exploratory creativity) เพื่อให้เกิดสิ่งใหม่ๆขึ้นมา และความคิดสร้างสรรค์เชิงเปลี่ยนแปลง (transformational creativity) ที่ช่วยสะท้อนให้เรามองสิ่งรอบตัวและโลกใบนี้ในมุมใหม่ๆ ดังเช่น โอเล เคิร์ก คริสเตียนเซน (Ole Kirk Kristiansen) ผู้ก่อตั้งแบรนด์กล่าวไว้ว่า

“It’s an imagination that counts. You build whatever comes into your head the way you want” จินตนาการต่างหากที่สำคัญ เราสร้างอะไรก็ตามที่ผุดขึ้นมาในหัวแบบที่เราต้องการได้

[Know it]

จุดกำเนิดของ เลโก้ อยู่ในบิลลันด์ (Billund) เมืองชนบทเล็กๆ ของประเทศเดนมาร์ก โดยช่างไม้ชื่อ โอเล เคิร์ก คริสเตียนเซน  ที่ชีวิตพลิกผันทำให้บริษัทของเขาประสบภาวะขาดทุนจากวิกฤตเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ทั่วโลกในช่วงปี ค.ศ.1930 และนั่นทำให้เขาต้องลดขนาดธุรกิจงานไม้เหลือเพียงการทำเฟอร์นิเจอร์ขนาดเล็กและของเล่นไม้ แต่กลายเป็นว่าของเล่นไม้ โดยเฉพาะแบบที่ทำเป็นรูปเป็ดและแมวติดล้อหมุน รวมทั้งรถยนต์ไม้กลับได้รับความนิยมจนเขาหันมาทำของเล่นไม้เต็มตัวภายใต้แบรนด์ Lego ในปี ค.ศ. 1932

จุดพลิกผันของชีวิตเกิดขึ้นอีกครั้ง เมื่อเกิดปัญหาขาดแคลนไม้ และไฟไหม้โรงงานไม้ครั้งใหญ่ในช่วงปี 1942 นั่นทำให้เขาตัดสินใจเปลี่ยนจากวัสดุไม้มาเป็นพลาสติก และของเล่นพลาสติกที่เรียกว่า automatic binding bricks หรือ ตัวต่อก่อได้อัตโนมัติ ที่ออกจำหน่ายในปี ค.ศ. 1949 ก็สามารถเปลี่ยนโฉมหน้าอุตสาหกรรมของเล่นในโลกนี้ไปอย่างสิ้นเชิง

สีสันสดใสที่เป็นสีหลักของเลโก้อย่างสีเหลือง แดง น้ำเงิน ได้แรงบันดาลใจมาจากภาพวาดของจิตรกรชาวดัตช์ มอนเดรียน (Mondrain) ที่มักเป็นภาพสี่เหลี่ยมเล่นเฉดแม่สี แรกๆ ตัวต่อยังมีรูปทรงกลวงไม่มีท่ออยู่ข้างใต้ทำให้ซ้อนกันได้แต่ไม่ต่อติดกันอย่างมั่นคง บริษัทจึงคิดวิธีให้ต่อกันโดยใช้แค่แรงยึดติดกันจึงใส่ท่อไว้ข้างในตัวต่อแต่ละตัวทำให้ต่อกันได้หลากหลายมากขึ้นและยึดติดกันแน่น ทางบริษัทได้จดสิทธิบัตรระบบการเชื่อมต่อด้วยปุ่มและท่อสำหรับตัวต่อเลโก้ (The Stud-and-Tube Coupling System) ใน ปี ค.ศ. 1958 และเป็นจุดพลิกชะตาของเลโก้ทำให้กลายเป็นหนึ่งในบริษัทผลิตของเล่นที่ใหญ่ที่สุดในโลก

ทายาทรุ่นที่ 2 ก็อดเฟรด (Godtfred) รับช่วงบริหารธุรกิจครอบครัวต่อในปี ค.ศ. 1961 ในขณะนั้น เลโก้ มีสินค้าต่างๆ มากกว่า50 ชุดขายใน 11 ประเทศทั่วโลกจนเกิดการสร้างสวนสนุกเลโก้แลนด์ และกลายเป็นองค์กรสวนสนุกที่ใหญ่อันดับสองของโลก ทายาทรุ่น 3 เคลด์ (Kjeld ) กุมบังเหียนบริษัทช่วงปลายปี 1970 และได้เพิ่มตัวต่อสีเขียวและขยายไลน์โดยออกมินิฟิกเกอร์ขยับแขนขาได้

ธุรกิจบริษัทเริ่มลุ่มๆ ดอนๆ จนเข้าขั้นวิกฤตเมื่อต้องฝ่าฟันกับเกมคอมพิวเตอร์และของเล่นยุคดิจิตอลอีกทั้งสิทธิบัตรที่จดไว้หมดอายุเมื่อปี 1998 ทำให้บริษัทอื่นลอกเลียนแบบสินค้า เลโก้พลิกฟื้นขึ้นมาได้พักหนึ่งจากการทำเลโก้เป็นธีมต่างๆด้วยการซื้อลิขสิทธิ์จากหนังเช่น สตาร์ วอร์ส และแฮร์รี่ พอตเตอร์ แต่บริษัทเกือบล้มละลายในช่วงต้นปี 2000 จนต้องขายสวนสนุกเลโก้แลนด์ให้กับ Merlin Entertainments และเปลี่ยนมือซีอีโอเป็น ยอร์เกน วิก นุดสตอร์ป (JørgenVig Knudstorp) ที่ช่วยเข้ามารื้อองค์กรขนานใหญ่และกลับมาโฟกัสที่แก่นหลักของเลโก้คือการทำตัวต่ออิฐที่เรียบง่ายตามระบบของเลโก้จนสามารถกลับมายืนเป็นบริษัทของเล่นระดับต้นๆของโลกได้อีกครั้ง

ประวัติทั้งขาขึ้นและขาลงของ เลโก้ ได้นำมาถ่ายทอดเป็นสารคดีสั้นในซีรีส์ “ของเล่นเปลี่ยนโลก” (The toys that made us) ใน Netflix และเมื่อปี 2012 ในโอกาสครบรอบ 80 ปีของการกำเนิด เลโก้ ทางบริษัทได้ผลิตแอนิเมชั่นสั้นในชื่อ The Lego Story